Fermenteren
Inleiding
In 2017 bracht de Nederlandse gezondheidsraad een rapport uit over het gebruik van handdesinfectie gel. Een heel actueel onderwerp in 2020. De boodschap: Stop ermee! Waarom? De desinfectanten doden alle bacteriën, ook de goede die op ons horen te zitten. Zonder deze bacteriën ben je veel meer vatbaar voor de infecties die je probeerde te weren. Ja zeker, bacteriën klinken misschien vies maar ze zijn essentieel voor onze gezondheid. We hebben een zeer waardevolle samenlevingsovereenkomst met ze. Je kan zelfs met de juiste bacteriën voeding laten ‘rotten’ en daardoor veranderen in zeer gezond. Dit proces heet fermenteren.
Wat is gefermenteerde voeding?
Gefermenteerde voeding ontstaat wanneer voedingsmiddelen door bacteriën (of schimmels/gisten) worden bewerkt. De bacteriën zetten allerlei stoffen om. Ze breken moleculen af en bouwen nieuwe. Hierdoor ontstaat een voedingsmiddel waarvan de zuurgraad, smaak, geur, innerlijk en uiterlijk is veranderd. Je krijgt dus ook andere moleculen. Dit kan met plantaardige voeding maar ook met dierlijke voeding. Voorbeelden zijn:
- Yoghurt
- Kwark
- Kaas
- Tofu
- Azijn
- Zuurkool
- Kimchi
Wat maakt het gezond?
De bacteriën in gefermenteerde voeding hebben de mogelijkheid ons Nrf2 systeem te activeren. Dit doen ze via de omzetting van verschillende stoffen in onze voeding. Het Nrf2 systeem is een complex systeem dat uiteindelijk anti-ontstekingsstoffen en antioxidanten produceert. Dit zorgt voor een bescherming tegen oxidatieve schade aan de cel. Zo helpt gefermenteerde voeding beschermen tegen bijvoorbeeld: COPD, neuro-degeneratie ( schade aan zenuwen zoals bij Parkinson, alzheimer, ALS en MS ), kanker.
Gefermenteerde voeding bevat probiotische bacteriën. Dit zijn bacteriën die thuis horen in de mond en darm en een die een positieve invloed hebben op onze gezondheid. Dit komt onder andere omdat een goede mond- en darmflora een betere werking van het immuunsysteem geeft.
Gefermenteerde voeding is een bron van vitamine K2 en B-vitamines. Door deze vitamines werkt het preventief tegen hart- en vaatziekten en werkt het gunstig op de gezondheid van de huid, energieproductie, ontgifting en de aanmaak van hormonen en neurotransmitters. Vitamine K2 samen met D3 zijn belangrijk bij de calciumhuishouding.
De B vitamines en de probiotische bacteriën in gefermenteerde voeding helpen het lichaam ontgiften. De bacteriën zijn in staat om zware metalen uit het lichaam te verwijderen.
Gefermenteerde voeding stimuleert de gevoeligheid voor het hormoon cortisol. Cortisol is een hormoon dat belangrijk is voor de stress reactie in ons lichaam. Een betere gevoeligheid voor cortisol geeft een betere werking van het immuunsysteem.
Reden genoeg om het te eten
Gefermenteerde voeding was vroeger normaler dan nu. Het werd gebruikt om voeding langer te kunnen bewaren. Zo doende werd het geregeld gegeten. Nu met andere wellicht minder gezonde manieren om voeding langer houdbaar te maken is de consumptie van gefermenteerde voeding afgenomen.
Is elke voedingsmiddel gefermenteerd gezond?
Nee helaas niet. Het fermentatieproces geeft de voedingsmiddelen positieve eigenschappen, maar het haalt niet perse de negatieve eigenschappen van bepaalde (veel gebruikte) voedingsmiddelen weg.
Gezonde tips zijn: Kombucha, waterkefir, azijn, kokosyoghurt, zure bommen, kimchi, zuurkool, zoute haring, vissaus.
Tip
Eet met regelmaat gefermenteerde voeding. Minimaal een of twee keer in de week.
Fermenteren is ook leuk om zelf te doen. Zuurkool maken is echt heel eenvoudig.