Inleiding
Het gevoel dat je net uit een draaimolen stapt? Of het gevoel dat je elk moment flauw kan vallen? Duizeligheid komt in veel verschillende vormen voor.
A merry go round
Duizeligheid kan afkomstig zijn van veel verschillende locaties in het lichaam. Daarom is het voordat je oefeningen of behandelingen gaat doen erg belangrijk om eerste te weten waar je last vandaan komt.
Het is mogelijk letterlijk last van het evenwichtsorgaan te hebben of van de zenuw die de informatie van het evenwichtsorgaan af- en aanvoert. Er kan een probleem zijn in de hersenen, maar ook een probleem van de doorbloeding naar het evenwichtsorgaan vanuit bijvoorbeeld de nek.
Ons evenwicht, balans of stabiliteit wordt geregeld door meer dan alleen het evenwichtsorgaan. Misschien is het je wel eens opgevallen dat je veel moeilijker op een been kan staan ( of helemaal niet ) als je je ogen sluit of omhoog kijkt. Je hersenen verzamelen allerlei informatie van gewrichten, bijvoorbeeld enkels, knieën, schouders. . De stand van het hoofd ten opzichte van de romp is heel belangrijk om te bepalen waar jij bent in de ruimte. Maar je lichaam verzamelt ook informatie uit je ogen, wat je ziet, en uit het evenwichtsorgaan zelf. Uiteindelijk wordt vanuit die mix ons in balans zijn aangestuurd.
Onderscheiden
Als je met je duizeligheid naar een fysiotherapeut of arts gaat zal deze vragen om de duizeligheid uit te leggen. Heb je bijvoorbeeld draaiduizeligheid, de wereld draait dan om je heen, of draai jij in de wereld rond? Of voel je je licht in je hoofd, een beetje dizzy wat je wel eens voelt als je snel opkomt uit de stoel of een dipje in je bloedsuikerspiegel hebt? Misschien is het wel of de wereld langzaam achter de beweging van je hoofd aan komt. Er zit als het ware een vertraging op de lijn. Aan de hand van het antwoord kan al een inschatting worden gemaakt waar mogelijk de duizeligheid vandaan komt.
Wat ook belangrijk is, wanneer komt de duizeligheid opzetten. Komt dat bijvoorbeeld door het draaien met het hoofd of als je gaat liggen. Is het als een aanval en komt het uit het niets opzetten. Heeft het te maken met stress of concentratie? Misschien weet je wel of ademhaling invloed heeft op de duizeligheid. Hoe lang duurt de duizeligheid? Een paar seconde, minuut of uren?
BPPD
Ik wil me in deze blog beperken tot BPPD. BPPD is de afkorting voor Benige Paroxysmale Positie Duizeligheid. Een draaiduizeligheid die afhankelijk is van de positie en beweging van je hoofd. BPPD is onschuldig, maar uiterst onplezierig. Onschuldig is natuurlijk maar hoe je er naar kijkt. Vallen omdat je draaiduizelig bent, kan gevaarlijk uitpakken. We bedoelen dat het geen ernstige ziekte is met dodelijke gevolgen.
Wat is er aan de hand
Het evenwichtsorgaan bestaat onder andere uit een zakje en 3 cirkelvormige buisjes er aan vast. In het zakje zitten haartjes met een klein ‘steentje’ er op. Een steentje kan los laten en in het buisje terecht komen. Het loslaten kan door een klap of een val, ouderdom of gewoon pech. Een buisje is normaal alleen gevuld met vocht. Als we bewegen beweegt het vocht langzaam mee in de richting van de beweging. Deze beweging van het vocht wordt waargenomen door een trilhaartje. Als het steentje tegen dit haartje aan duwt is het als of je langer aan het draaien bent met je hoofd dan je in werkelijkheid doet. Dit veroorzaakt de draaiduizeligheid. De drie buisjes staan voor de 3 draairichtingen die we kunnen maken. Echt een 3D belevenis dus! Welke richting op je draaiduizeligheid ervaart hangt af van in welk buisje het steentje is terecht gekomen.
De oplossing
De oplossing voor BPPD is eigenlijk heel simpel. Je moet het steentje weer uit het buisje krijgen. Omdat er 3 mogelijkheden zijn van buisjes zijn er ook drie ‘oefeningen’. Eigenlijk moet ik zeggen bewegingen. Want je hoeft de oefening maar 1 keer goed te doen en dan is het steentje weer in het zakje. Eenmaal terug in het zakje moet je even rustig aan doen en je lichaam de tijd geven om het steentje in te kapselen en vervolgens op te ruimen. Zolang dit niet is gebeurd bestaat de kans dat het steentje weer in een buisje schiet. Een fout die veel gemaakt wordt is dat de beweging als een oefening wordt aangeboden. Bijvoorbeeld 3 keer per dag 3 keer? Ik hoop dat je begrijpt dat dit averechts werkt.
De ´oefeningen´ hebben verschillende namen:
- Epley Maneuver
- Lempert Maneuver
- Deep Head Hanging Maneuver
Elk van deze oefeningen representeert een andere richting en dus een ander buisje. Bedenk dat je 2 oren hebt, met twee evenwichtsorganen en dus 6 mogelijkheden.
Zoek een professional
Omdat niet alle draaiduizeligheid en dizziness even onschuldig is, is het aan te raden bij klachten een professional om advies te vragen.
Vitamine D3
Er is een indicatie dat mensen waar BPPD vaak terugkomt, een tekort aan vitamine D3 hebben. Of baat kunnen hebben bij suppletie van vitamine D3. Interessant?
lees dit artikel: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33101505/