Inleiding
We leven in een tijd waarin veel van ons werk, hobby’s en lummeltijd zittend wordt door gebracht. Voorzien in je levensonderhoud, het figuurlijke brood op de plank, is niet meer vissen, jagen of verzamelen. Het betekent voor de meeste van ons ook niet meer fysiek werken op het land of in de fabriek. Daarom zijn we van ´sporten´ afhankelijk voor onze noodzakelijke portie bewegen. Veel mensen gaan (hard)lopen als sport. Zeker in januari zijn weer veel (nieuwe) hardlopers te bewonderen.
Het verbaast mij dat ik geregeld hoor dat mensen denken dat rennen en soms lopen slecht is voor je gewrichten. Bijvoorbeeld voor je knieën. Als ik vraag waarom mensen dit denken gaat het vaak om iets als het opvangen van schokken van het landen op de gewrichten. Fietsen of zwemmen wordt vaak als gezonder gezien omdat dat het lichaam dan geen schokken krijgt te verduren.
De mens is geboren om te lopen, rennen en bewegen. Lopen en hardlopen zijn onze enige echte natuurlijke vormen van voortbewegen. We hebben hier geen menselijke uitvindingen voor nodig zoals een auto, fiets of schoenen. Hoe kan het dan toch dat we het idee hebben gekregen dat het slecht is, schadelijk kan zijn.
We lopen om te verplaatsen
Techniek
Het idee dat hardlopen schadelijk is komt deels doordat er blessures ontstaan tijdens het hardlopen. Veel van deze blessures komen door: “running to fast, to far, to soon”. Oftewel, als je start met hardlopen moet je opletten dat je niet te snel, te hard en te ver gaat. Maar ook al bouw je het heel rustig op, als je techniek niet goed is, loop je uiteindelijk een blessure op.
(Hard)lopen is een natuurlijk menselijk vermogen, maar dat maakt het niet iets simpels. Het is een complexe beweging, waarbij zenuwstelsel, spieren en sensoren heel precies samen moeten werken.
Harde klappen
Als we het idee hebben dat onze botten op elkaar gestapeld zijn waarmee onze vorm en mogelijke beweeg richting afhangt van de bouw van het skelet, dan is het idee dat elke stap of landing harde klappen op de gewrichten zijn logisch. Stapel maar een paar stenen op elkaar en laat die stuiteren. De stenen onderling zullen harde klappen maken. In deze visie missen we de functie van bindweefsel, spieren en pezen. Ons lichaam heeft en behoudt vorm door de harde botten en het elastische van de weke delen. Het is de kracht van de elasticiteit van dit weefsel dat ervoor zorgt dat de mens tijdens het gaan zijn eigen schokdemper is. Als we deze kracht kunnen gebruiken door een juiste techniek wordt hardlopen natuurlijker en een stuk energiezuiniger.
De combinatie van zwaartekracht, de tegenwerking van de grond en de reactie van het weefsel dat op rek komt, geeft ons haast gratis energie om vooruit te komen.
Een hardloop techniek die harde klappen geeft op het skelet is onnodige energieverspilling en verkeerde techniek. Dit is waarom blessures ontstaan, die ontstaan niet door het hardlopen zelf.
Heel goed in zitten
Ik hoor je denken, daar heb je hem weer met zitten, maar lees even verder. Stel je zit het grootste gedeelte van de dag. Nederland is Europees kampioen stilzitten, geen prestigieuze titel. Daar ben je dan heel erg goed in. Ik bedoel je spieren, bindweefsel en zenuwstelsel is gewend aan die houding. (Hard)lopen is vanuit rechtop staande posities. Je begint dus al met een achterstand. Want daarin ben je niet zo getraind als in zitten. Ik geef je een voorbeeld. Als je zit zijn je bilspieren uitgerekt en inactief. Wanneer je gaat staan en zeker (hard)lopen zijn ze juist nodig voor een goede afzet. Dit is lastig.
Van zitten krijg je een dikke buik en een platte kont
Meer dan je schoenen aantrekken
Wat moet je dan doen? Als je goed wilt (hard)lopen moet je beginnen met een correcte houding. (Hard)lopen is een inspanning van het hele lichaam en niet alleen van de benen. Denk aan een draaiende beweging van de rug en een zwaai met de armen. Een verkeerde houding ergens in het lichaam heeft gevolgen voor het patroon van lopen. Voor een correcte houding is bewegingsvrijheid in gewrichten, kracht en lengte in spieren en bindweefsel nodig.
Blessures
Volgens data van het CBS, RIVM en VeiligheidNL, heel betrouwbaar dus…, is hardlopen inclusief joggen de sport waar het grootste percentage blessures ontstaan. Maar liefst 21% (2021). Zelfs uit een Nederlandse study gedaan in 2020 in de fitness kwam dat de treadmill bovenaan staat met 22,8% van meest voorkomende oorzaken van een blessure. MAAR wees niet ongerust, want de ernst van deze blessures is zo gering dat hardlopen niet in de top 7 stond van sportblessures die leiden tot een eerste hulp bezoek. Natuurlijk zijn het grootste gedeelte van deze blessures aan de voeten en benen.
Zoals ik al eerder schreef ontstaan hardloop blessures niet uitsluitend door een gebrekkige opbouw. Running to fast, to far, to soon. Maar het is wel verstandig te kiezen voor een rustige en geleidelijke opbouw. Net als het met krachttraining onmogelijk is elke keer als je traint er weer een kilo extra bij te doen, is het met lopen en hardlopen onmogelijk elke keer als je gaat rennen een kilometer verder te gaan. Geef je lichaam tijd om te wennen aan de belasting en mee te groeien met je ambities.
Hulp nodig?
Heb je hulp nodig bij het corrigeren van je houding? Dat kan! Wij maken graag een afspraak met je om je tips en tricks te leren waarmee jij je houding kan verbeteren. Nogmaals, elke beweging vloeit voort uit die houding. Je kan ook een afspraak maken om techniek- en mobiliteitstraining inspiratie te krijgen, voor lopen en hardlopen. Leren lopen is belangrijk onderdeel van een revalidatie na bijvoorbeeld een nieuwe knie of heupoperatie. Wij kijken altijd naar het geheel. Ik bedoel hier de hele keten van bewegen. Maar ook nog breder dan dat. Wat je laat bewegen.
