Een nieuwe knie
Inleiding
Uiteindelijk is er een optie om een prothese te plaatsen als de klachten van artrose te erg zijn en de conservatieve behandeling geen effect heeft. In Nederland worden er per jaar meer dan 14.000 totale nieuwe knieën (TKP) geplaatst.
Waarom?
Waarom zou je kiezen voor een Totale Knie Prothese (TKP)? Het grootste gedeelte van de mensen verwacht pijn vermindering na de operatie. Mensen verwachten weer normaal te kunnen lopen. Daarnaast zijn het weer deelnemen aan het sociale leven en gaan sporten een verwachting.
Reëel?
Zijn dat reële verwachtingen? Eerlijk gezegd zijn dat zeer terechte verwachtingen. Een TKP is een goed te revalideren/ trainen prothese. Er zijn helaas wat beperkingen, maar deze zijn minimaal. De vervelendste is wellicht de beperking in het buigen van de knie. Er is een beperking van buigen die inherent is aan de prothese. Maar goed, die beperking had je waarschijnlijk ook al met de artrose.
Hoe ziet een revalidatie eruit?
Natuurlijk start je met je revalidatie na je ontslag uit het ziekenhuis, maar better in, is better out. Zie mijn artikel: fysiotherapie loont.
Training bestaat naast mobiliteit, uithoudingsvermogen en kracht uit het weer aanleren van natuurlijk menselijk beweegpatronen. Sommige van deze patronen zijn door de vaak lange aanlooptijd richting de operatie van soms jaren met pijn behoorlijk verstoord geraakt. Het inschakelen van de juiste groepen spieren in die patronen en niet enkel de losse spieren op fitness apparatuur is daarom erg belangrijk.
Je training is eerst redelijk simpel. In de eerst twee weken is het vooral in beweging komen en blijven. Simpele oefeningen met buigen en strekken van de knie en regelmatig een stukje lopen. Lopen doe je elke uur een beetje in plaats van 1 lange ronde per dag.
Training wordt interessanter zodra de wond dicht is en de hechtingen eruit zijn. Je kan in de sportschool aan de slag. Het doel is eerst de eventuele grote verschillen in kracht en aansturing aan te pakken. In de loop van de weken worden oefeningen complexer en specifieker gericht op menselijke bewegingspatronen als lopen en persoonlijke doelen.
Training is het aanbieden van een trainingsprikkel aan het lichaam. Dit betekent dat er meer gedaan moet worden dan je normaal gesproken doet. Deze extra belasting prikkelt het lichaam om te herstellen en te compenseren voor de extra belasting die gevraagd wordt. Doe je vervolgens een te lange tijd niets dan neemt de verworven belastbaarheid weer af naar de baseline. Met twee of drie keer in de week trainen zorg je voor een stabiele progressie.
Hoe lang de revalidatie duurt is afhankelijk van het ingangsniveau en de persoonlijke wensen voor succes. Een richtlijn is 12 weken voor de ‘normale’ dingen, 20 weken voor meer intensieve bewegingen en sport specifiek kan nog wat langer duren. Let wel, dit zijn zeker niet de tijden die nodig zijn om een algemeen welbevinden te krijgen over de knie en pijnvrij te zijn. Geef je lichaam gerust 2 jaar om te wennen aan de prothese en oude herinneringen aan pijn in de knie te herschrijven.
Succes
De succesrate van revalidatie is zeer groot.
Na 5 jaar is 95% over het algemeen heel tevreden. 85% is (zo goed als) pijnvrij. Ongeveer 35% doet weer aan sport. Dat laatste wil ik nog even verder toelichten. Dit getal komt tot stand door iedereen die aan het onderzoek meedoet, te vragen of ze na 5 jaar sporten. Vanuit de totale groep geeft 35% aan dat te doen. Dit klinkt misschien als een laag percentage, maar er wordt geen rekening gehouden met het feit of iemand 90 jaar oud is of misschien heel zijn leven nog niet heeft gesport. Dat kans dat iemand die nog nooit een sportieve activiteit heeft gedaan, met een nieuwe knie ineens op ‘het voetbalveld’ te vinden is, is niet zeer groot.
Maar niet iedereen krijgt het resultaat dat was gewenst. Hoe komt dat? De verwachtingen kunnen te hoog zijn. Revalidatie is intensief, zwaar en soms ongemakkelijk. Dit leidt soms tot vroegtijdig stoppen. Leefstijl is bij revalidatie net zo belangrijk als bij een conservatieve aanpak. Ziekte en aandoeningen ernaast kunnen leiden tot een verminderd resultaat. Zoals het vertraagde herstel van mensen met diabetes.
Wat moet ik onthouden?
Voorkomen is beter dan genezen. Dit geldt ook voor kraakbeen klachten. De juiste beweging, voeding en hersteltijden kunnen je lijf veel goed doen. Beschouw artrose niet meer als slijtage, want je bent anti-fragiel. Mocht het zover komen dat je een nieuwe knie krijgt van de orthopeed, dan kan je daar weer flink mee vooruit na een goede revalidatie.
