Slapen

In context

Slapen is belangrijk, maar hoe belangrijk en hebben ‘we’ een probleem?

In 1900 sliepen we ongeveer 9 – 10 uur er nacht. In de huidige tijd slaapt een derde van de mensen minder dan 6 uur per nacht.

Meer dan 1,5 miljoen Nederlanders slikken slaappillen. Er zijn meer mensen verslaaft aan slaappillen, dan aan alcohol. In 2019 stond onder andere in de AD en Parool een artikel dat in middels 5% van de tieners slaap medicatie gebruikt!

We hebben alle luxe van de wereld, maar we hebben te weinig tijd om uit te rusten

Waarom slapen we?

Het idee dat ons lichaam en brein ’s nachts op stand uit gaat is ver van de werkelijkheid. Wat is het doel van dat we een derde van ons leven slapend door brengen? Slaap heeft vele functies en de wetenschap is er nog lang niet op uitgekeken. Twee belangrijke onderwerpen zijn:

Slaap is nodig voor de ontwikkeling en de onderhoud van het brein. Het is een belangrijk onderdeel van de plasticiteit van het brein. Denk hierbij aan het geheugen, de mogelijkheid om te leren, te ontwikkelen en herstellen. Het lymfe systeem in het brein is 60% activer als we slapen.

Slaap draagt voor een belangrijk deel bij aan het lichamelijk herstel. Je herstelt de cellen in je lichaam. Je maakt in je slaap groei hormoon aan voor regeneratie. Slaap voorkomt versnelde veroudering. Slechte slaap wordt onder andere in verband gebracht met obesitas, hart- en vaatziekte, kanker en een verzwakt immuunsysteem.
Na een slechte nacht van 4 uur daalt de insuline gevoeligheid met 25%. Dit is een van de redenen dat slechte slaap een oorzaak is van overgewicht

Om goed te kunnen herstellen is een goede slaap dus van essentieel belang!

Ritme

Ritme is belangrijk! Het ritme van dag en nacht, maar ook het ritme van de slaap cyclus. Tijdens onze slaap wisselen lichte slaap, diepe slaap en REM slaap elkaar steeds weer af. 

  • Lichte slaap is goed voor ongeveer 50% van de nacht
  • Diepe slaap is goed voor ongeveer 25% van de nacht
  • REM slaap is goed voor ongeveer 25% van de nacht
Een cyclus duurt ongeveer 90 minuten. Dit is heel globaal en verschilt per persoon en per cyclus. 

Een probleem?

Ja, er is een groot probleem met rust, ontspanning en slaap te kort. Maar begrijp me goed het aller grootste deel van de mensen met die problemen hebben geen slaapstoornis! Als je om 1 uur ’s nachts naar bed gaat om te gaan slapen en de wakker rinkelt om 6 uur weer heb je 5 uur om in bed te liggen. Doe dit een tijdje en je hebt een flink slaap te kort opgebouwd. Daarnaast bouwen veel mensen aan een negatieve spiraal. Overdag een berg met koffie om wakker te blijven, maar ’s avonds een pil om inslaap te vallen.

Stoere woorden als: ik slaap wel als ik dood ben. En meer van dat soort krachtige uitingen, worden al snel belachelijk als je weet dat 1 nacht slechte slaap je reactie vermogen net zo erg doet verminderen als een dubbele portie toegestaan alcohol consumptie. En wist je dat een slechte nacht de cognitieve prestaties tot wel 50% kan verminderen. Dus als al die overuren werken je slaap in de weg zitten, zal je baas niet blijer met je worden. 

De gevolgen van te weinig slaap lijken over het algemeen erger dan de oorzaak ervan.

Benieuwd naar tips voor een betere nachtrust? Download de pdf hier.

Hoe langer we wakker zijn, hoe slaperiger we worden. Hoe langer we slapen, hoe waarschijnlijker het is dat we wakker worden.
Sleep pressure